تولید ورق رنگیبه دلیل کاربرد گسترده در بسیاری ازصنایعاز جمله ساختمانسازی، خودروسازی و لوازم خانگی که نیاز به ورقهایی بادوام، مقاوم و زیبا دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. این ورقمقاومت بالایی در برابر خوردگی و عوامل محیطیدارد و به عنوان یکی از مهمترینمحصولات فولادیشناخته میشود. به همین دلیل،تولید ورق رنگیبا کیفیت و مطابق با استانداردهای بینالمللی بسیار ضروری است.فرآیند تولید این محصولشامل چندین مرحله تخصصی است که تاثیر مستقیمی بر کیفیت، دوام و عملکرد محصول نهایی دارد. در ادامه این مقاله ازآهن صد،فرآیند تولید ورق رنگیاز آماده سازی ورق تا بستهبندی به طور کامل بررسی میشود.
معرفی کلی ورق رنگی
ورق رنگییک مقطع فولادی است که ازورق گالوانیزهتهیه میشود و سطح آن با لایهای از رنگ پوشانده میشود. این پوشش رنگ، ورقها را در برابر عوامل محیطی، رطوبت و خوردگی مقاوم میسازد و از زنگزدگی ورق جلوگیری میکند. معمولا ورقهای رنگی دارایضخامت 0.2 تا 1.5 و عرض 1000 و 1250هستند که با طرحهای مختلفی از جملهکرکره، شادولاین، ژنوا، ذوزنقه و…همراه باپوششهای پلیاستر، اپوکسی و پلیوینیلیدین فلورایدتولید و به بازار عرضه میشوند. ورق رنگی با کیفیت و دوام بالا باید مطابق با استانداردها تولید شود.

ورق رنگی از پرکاربردترین محصولات فولادی است که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرد. این محصول در انواع مختلفی تولید میشود که آشنایی با آن به انتخاب بهترن نوع از ورقهای رنگی کمک میکند. برای شناخت کامل با ورق رنگی مقاله ورق رنگی چیست را مطالعه کنید.
فرآیند تولید ورق رنگی (مرحله به مرحله)
همانطور که گفته شد،مراحل تولید ورق رنگیمیتواند تاثیر مستقیمی بر کیفیت، دوام و پایداری آن داشته باشد. در ادامه، این مراحل به طور کامل شرح شدهاند:
مرحله 1: آمادهسازی ورق گالوانیزه (Cleaning & Pretreatment)
در ابتدا،ورقهای گالوانیزهبا ابعاد مشخص تهیه میشوند. سپس، این ورقها با روشهای مختلف مانندچربزدایی الکتریکی یا شستشوی گرم با مواد قلیایی، چربیزداییمیشوند تا آلودگیها از سطح آنها حذف شود. پس از آن، ورقها با آب یا محلول شیمیایی شسته شده وعملیات کروماتهبر روی سطح آنها اعمال میشود. کروماته کردن موجبافزایش مقاومت نسبت به خوردگی، بهبود چسبندگی رنگو پوششهای بعدی و افزایش طول عمر سطح فلزیمیشود.
مرحله 2: اعمال لایه زیرین (Primer Coating)
پس از آماده سازی ورق گالوانیزه، به منظور افزایش چسبندگی رنگ نهایی و ایجاد یک لایه محافظ پایه برای جلوگیری از خوردگی، یک لایهاولیه پرایمر از جنس اپوکسی یا پلی استرمخصوص بر سطح ورق اعمال میشود. سپس، ورقها از کوره عبور داده میشوند تالایه پرایمرتثبیت و خشکشود. پس از عبور از کوره، ورقها باید به طور کامل سرد شوند تا لایه آستر تثبیت شود و برای رنگکاری آماده شود. در واقع لایه زیرین به عنوانآستر زیر رنگشناخته میشود و معمولاضخامتی بین 7 تا 15میکروندارد. همچنین، انتخاب پرایمر یا لایه زیرین به کاربرد نهایی ورق بستگی دارد.
مرحله 3: اعمال لایه نهایی (Top Coating)
در این مرحله، لایه رنگ نهایی که معمولا از جنسپلیاستر، پلیاورتان، اپوکسی،پلی وینیل کلرایدو پلیوینیلیدن فلورایداست، بر روی لایه آستر اعمال میشود. این رنگها میتواند براق، نیمه براق یا مات باشند و به روشالکترواستاتیک، اسپرییاغلتکیبر سطح ورق اعمال شوند. پس از اعمال رنگ، ورق رنگ شده از کوره عبور داده میشود تا رنگ نهایی کاملا تثبیت شود. پس از تثبیت رنگ، براییکنواختی بیشتر،جلوگیری از زنگزدگی و خوردگی وانعطافپذیری ورق رنگی، سطح آن را بالایهای محافظ PVCپوشانده میشود. طیف رنگ این ورقها بسیار متنوع است و بسته به نیاز مشتری تعیین میشود.
مرحله 4: رولپیچی و بستهبندی (Recoiling & Packaging)
در نهایت، محصول نهایی برای ارسال به مشتری یا انبار آماده میشود. ورقهای رنگی آماده شده به صورترول پیچیدهوبستهبندیمیشوند و به بازار عرضه میشوند. بستهبندی این ورقها باید بر اساس استانداردهای صنعتی باشد و برای محافظت بیشتر از پوششهای پلاستیکی استفاده شود.
استانداردها و تستهای کیفی در فرآیند تولید ورق رنگی
در فرآیند تولید ورق فولادی رنگی، رعایتاستانداردهای بینالمللی و تستهای کیفیاز اهمیت بالایی برخوردار است و میتواند به طور مستقیم بر کیفیت نهایی محصول، چسبندگی رنگ، مقاومت به خوردگی و دوام ورق تاثیرگذار باشد.ASTM A755 ،EN 10169 ،JIS G3312وISO 9001از مهمترین استانداردهای بینالمللی و ملی تولید ورق رنگی هستند که کیفیت و پایداری ورقها را تضمین میکنند. همچنین، برخی تستها و آزمونهای کیفی مختلف برای کنترل کیفیت وجود دارند که عبارتند از:
- تست چسبندگی رنگ:میزان چسبندگی لایه رنگ به فلز پایه را بررسی میکند که با استفاده از تیغ برش یا نور چسب انجام میشود.
- تست ضخامت لایه رنگ:این تست، ضخامت لایه پرایمر و رنگ نهایی را به دقت اندازهگیری میکند تا مطابق با استانداردهای جهانی باشد.
- تست مقاومت در برابر رطوبت، حرارت و اشعه UV:در تست مقاومت در برابر رطوبت، حرارت و اشعه UV، ورق رنگی را در شرایط محیطی مخصوص مانند رطوبت یا کوره دما بالا قرار میدهند تا دوام و تغییر رنگ احتمالی ورق مورد بررسی قرار گیرند.
- تست خمپذیری و شکلپذیری:مقاومت رنگ در برابر ترکخوردگی یا پوسته شدن در فرآیند فرمدهی و خمکاری مورد بررسی قرار میگیرد.
با انجام تمامی این تستها، دوام، استحکام و کیفیت ورقهای رنگی تضمین میشود.
بررسی تولیدکنندگان برتر ورق رنگی در ایران و جهان
تولیدکنندگان زیادی این ورقها رو تولید میکنند؛ اما انتخاب تولید کنندهای که بتواند محصولی با کیفیت و مطابق با استانداردها ارائه دهد، از اهمیت بالایی برخوردار است.بهترین تولید کنندگان ورق رنگی در ایرانو جهان که محصولاتی با دوام، مقاومت و استحکام بالا تولید میکنند، عبارتند از:
- کارخانه فولاد مبارکه اصفهان
- شرکت صنایع هفت الماس
- گروه صنعتی فولاد بهمن
- فولاد امیرکبیر کاشان
- POSCO – کره جنوبی
- ArcelorMittal – لوکزامبورگ
- Nippon Steel – ژاپن
کاربردهای ورق رنگی در صنایع مختلف
این ورق فولادی به دلیل داشتن ویژگیهای منحصر به فرد و خاص مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی، زیبایی ظاهری، تنوع رنگی و قابلیت انعطافپذیری و شکلپذیری بالا، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرند. مهمترینکاربردهای ورق رنگی در صنایع مختلف، شامل موارد زیر هستند:
- صنعت ساختمان سازی:از این ورقها به دلیل تنوع رنگی با و مقاومت خوبی که در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت و اشعه UV دارند، برای ساخت سولهها، سقفهای شیروانی و نمای برخی ساختمانها استفاده میشود.
- لوازم خانگی:ورق رنگی در بدنه یخچال، فریزر، اجاقگاز و ماشین لباسشویی به دلیل ظاهر زیبا و قابلیت هماهنگ شدن با دکوراسیون بکار میرود.
- خودروسازی:در تولید قطعات تزئینی داخلی و خارجی خودرو، روکش برخی قسمتهای بدنهکانکسها، کاروانها و اتاق خودروهاکاربرد دارد.
- بستهبندی و تولید انواع قوطیهای فلزی:از این ورق فولادی برای بستهبندی کالاهای صنعتی و انواع قوطیهای فلزی، به دلیل حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی استفاده میشود.
چالشها و نکات مهم در فرآیند تولید ورق رنگی
در فرآیند تولید ورق رنگی با وجوددستگاههای پیشرفته و مدرن،برخی چالشها وجود دارد که رعایت آنها برای تولید محصولی با کیفیت الزامی است. از مهمترین چالشها در زمان تولید این محصول، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پوسته شدن رنگ و کاهش چسبندگی:در برخی از موارد به دلیل آماده سازی نامناسب سطح ورق، کیفیت پایین پرایمر و خشک نشدن درست، رنگ سطح ورقها پوسته پوسته میشوند. استفاده از پرایمرهای با کیفیت و سیستمهای شستوشوی دقیق، میتواند از این مشکل جلوگیری کند.
- عدم یکنواختی پوشش:از دیگر چالشهای تولید این ورق فولادی، عدم یکنواختی پوشش است. یکنواخت نبودن پوشش رنگی میتواند مقاومت و زیبایی آن را کاهش دهد.
- کنترل دقیق دما و رطوبت:تغییرات دمایی و رطوبت در سالنهای تولید میتواند روی زمان خشک شدن رنگ و کیفیت نهایی آن تاثیر بگذارد. به همین دلیل، باید از سیستمهای پیشرفته برای تهویه مطبوع صنعتی و کنترل دما و رطوبت استفاده شود.
- مصرف بالای انرژی:مصرف بالای انرژی در زمان تولید ورق رنگی، نیز از دیگر چالشها است. استفاده از عایقهای حرارتی مناسب، مشعلهای کم مصرف و بازیافت گرما از بهترین روشها برای کاهش مصرف انرژی هستند.
تاثیر فرآیند تولید و برند تولید کننده بر قیمت ورق رنگی
کیفیت فرآیند تولید، برند تولید کننده و قیمت مواد اولیه از مهمترین عوامل تاثیرگذار برقیمت نهایی ورق رنگیهستند. به طور معمول، تولیدکنندگانی که از خطوط پیشرفته با دستگاههای کنترل دقیق فرآیندها استفاده میکنند، محصولاتی با کیفیت و دوام بالا ارائه میدهند که از قیمت بالاتری برخوردار هستند. همچنین، برندهای با تجربه که اعتبار و سابقه خوبی در بازار فولاد دارند، کیفیت محصولات خود را تضمین میکنند؛ به همین دلیل قیمت ورق رنگی آنها بالاتر است. البته، نوع پوشش، میزان ضخامت، هزینه تولید و قیمت مواد اولیه نیز در تعیین قیمت نهایی این محصول تاثیرگذار است.

قیمت روز ورق رنگی تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند نوسانات بازار، نرخ ارز، برند تولیدکننده، ضخامت و هزینه تولید تغییر میکند. برای مشاهده قیمت این محصول بر اساس ضخامت، عرض و حالت به صفحه قیمتی آن در آهن صد مراجعه کنید.
نتیجهگیری و جمعبندی
مراحل تولید ورق رنگیبه طور مستقیم بر دوام و کیفیت آن تاثیرگذار است. این مراحل شامل آمادهسازی، اعمال لایه زیرین، رنگآمیزی، خشک کردن و بستهبندی است که رعایت استانداردهای تولید و کنترلهای کیفی میتواند تضمینکننده کیفیت محصول نهایی باشد. همچنین، کنترل فرآیند تولید و انجام برخی از تستها و آزمونهای کیفی میتواند به افزایش کیفیت این محصول منجر شود.
سوالات متداول مراحل تولید ورق رنگی:



















نبشی چیست؟ آشنایی کامل با انواع نبشی و کاربردها
نحوه محاسبه قیمت میلگرد
لوله مانیسمان چیست؟+ 6 کاربرد لوله مانیسمان
مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت ورق سیاه
بهترین تولیدکنندگان لوله فولادی در ایران
فروش اعتباری آهن آلات | بررسی شرایط، مزایا و روشهای خرید اعتباری آهنآلات
لوله درزدار چیست؟ آشنایی با استانداردها، کاربردها و انواع
20 کارخانه تولید کننده پروفیل در ایران